نلسون ماندلا در سال ۱۹۱۸ متولد شد. نام اصلی او خولی ساسا- دادلیب هونگا، بود. محل تولدش دهکده کوچکی در شرق دماغه آفریقای جنوبی بود و پدرش از قبیله مادیبا بود. نام انگلیسی نلسون را یکی از معلم های مکتب اش روی او گذاشت.
پدرش که مشاور خانواده سلطنتی تمبو بود، هنگامی که نلسون ۹ ساله بود درگذشت و سرپرستی او به رئیس موقت قبیله تمبو واگزار شد.
در سال ۱۹۴۳ نلسون ماندلا به عنوان یک فعال سیاسی به کنگره ملی آفریقا پیوست و بعد موسس و رئیس شاخه جوانان این حزب شد.
در سال ۱۹۴۴ با اولین ماسه، نخستین همسرش ازدواج کرد و در سال ۱۹۵۷ با داشتن سه فرزند از او جدا شد.
در سال ۱۹۵۲ پروانه وکالت گرفت و با اولیور تامبو، که همکارش بود دفتر وکالت خود را در ژوهانسبورگ باز کرد. آن دو به اتفاق مبارزه علیه تبعیض نژادی را شروع کردند. سیستم آپارتاید توسط حزب ملی، که تمام اعضایش سفید پوست بودند و اکثریت سیاه پوست را سرکوب می کردند، پیاده شده بود.
در سال ۱۹۵۶ به نلسون ماندلا و ۱۵۵ فعال دیگر کنگره ملی آفریقا اتهام خیانت زده شد ولی پس از محاکمه ای که چهار سال طول کشید، از آنان رفع اتهام شد.
پس از تصویب قانون جدیدی که به موجب آن محل کار و زندگی سیاه پوستان تعیین و به آنان تحمیل می شد، مبارزه علیه آپارتاید شدت یافت.
در سال ۱۹۵۸ نلسون ماندلا با وینی مادیکیزلا، که بعدا نقش بسیار فعالی برای آزادی او از زندان داشت، ازدواج کرد.
در سال ۱۹۶۰ کنگره ملی آفریقا غیرقانونی اعلام شد و نلسون ماندلا و سایر اعضای ارشد این سازمان به فعالیت های زیرزمینی روی آوردند.
در همین سال، پس از آنکه پلیس در جریان تظاهرات در شهرک سیاه پوست نشین شارپویل، ۶۹ سیاه پوست را به ضرب گلوله کشت، مخالفت با آپارتاید تشدید یافت.
مجازات حبس ابد
این حادثه به مبارزه صلح آمیز کنگره ملی آفریقا پایان داد و نلسون ماندلا که در آنموقع معاون این حزب بود، مبارزه را شروع کرد.
سرانجام او دستگیر شد و به جرم خرابکاری و تلاش برای سرنگون کردن دولت با توسل به خشونت، به زندان افتاد.
ماندلا دفاع از خودش را در دادگاه به عهده گرفت و از این فرصت برای دفاع از عقایدش در ارتباط با دموکراسی، آزادی و برابری صحبت کرد. او گفت او ایده یک جامعه آزاد و دموکراتیک را محترم می شمارد و آرزویش این است که تمام مردم به اتفاق با مصالحه و با فرصت های یکسان زندگی کنند. وی افزود این آرزویی است که برای تحقق آن اگر لازم باشد حاضر است جانش را فدا کند.
در زمستان سال ۱۹۶۴ ماندلا به حبس ابد محکوم شد.هنگام فوت مادرش در سال ۱۹۶۸ و نیز پسر ارشدش که یک سال بعد در اثر تصادف اتومبیل کشته شد ، به او اجازه شرکت در مراسم تدفین آنان داده نشد.
نلسون ماندلا مدت ۱۸ سال را در زندان جزیره روبن گذراند و در سال ۱۹۸۲ به زندان پالسمور، در خاک اصلی آفریقای جنوبی منتقل شد.
در حالی که ماندلا و سایر رهبران کنگره ملی آفریقا در زندان یا تبعید به سرمی بردند، جوانان شهرک های سیاه پوست نشین آفریقای جنوبی برای مبارزه با تبعیض نژادی همچنان تلاش می کردند. تا قبل از سرکوبی این مبازرات، صدها نفر کشته و هزاران نفر مجروح شدند.
در سال ۱۹۸۰ اولیور تامبو، که در تبعید زندگی می کرد مبارزه بین المللی را برای آزادی نلسون ماندلا شروع کرد و در پی آن جامعه جهانی، تحریم های علیه رژیم نژاد پرست آفریقای جنوبی را که در سال ۱۹۶۷ به اجرا گذاشته بود تشدید کرد.
این فشارها نتیجه داد و در سال ۱۹۹۰ اف-دبلیو- دکلرک، رئیس جمهوری وقت آفریقای جنوبی ممنوعیت کنگره ملی آفریقا را لغو کرد. ماندلا از زندان آزاد شد و مذاکره برای تشکیل اولین حکومت چند نژادی مبتنی بر دموکراسی، شروع شد.
جایزه نوبل
در سال ۱۹۹۲ نلسون ماندلا از وینی، همسر دوم خود که در آدم ربایی و همدستی برای جنایت، مجرم شناخته شده بود جدا شد.
در دسامبر ۱۹۹۳ او و اف- دبلیو-دکلرک مشترکا جایزه صلح نوبل دریافت کردند.
پنج ماه بعد برای اولین بار در تاریخ آفریقای جنوبی تمام مردم صرف نظر از این که از چه نژادی هستند، در انتخابات دموکراتیک شرکت کردند و نلسون ماندلا را به عنوان رئیس جمهوری خود انتخاب کردند.
اولین مشکلی که آقای ماندلابا آن مواجه شد کمبود مسکن برای افراد فقیر و ادامه زاغه نشینی در حاشیه شهرهای بزرگ بود.
او کارهای روزانه دولت به معاونش تابو امبکی سپرد و بیشتر وقت خود را صرف انجام وظایف تشریفاتی یک رهبر و ساختن وجهه جدید آفریقای جنوبی کرد. در این راستا ماندلا موفق شد شرکت های چند ملیتی را متقاعد سازد که در آفریقای جنوبی بمانند وسرمایه گذاری کنند.
نلسون ماندلا در ۸۰ سالگی با گراسا ماشل، بیوه رئیس جمهوری سابق موزامبیک ازدواج کرد. او پس از کناره گیری از سمت ریاست جمهوری به سفرهای جهانی خود ادامه داد. با رهبران کشورهای خارجی دیدار کرد وجوایز متعددی دریافت کرد.
پس از بازنشستگی رسمی، بیشتر شرکت او در مجامع عمومی در ارتباط با کار بنیاد ماندلا یعنی صندوق خیریه ای بود که تاسیس کرده بود.
در روز تولد ۸۹ سالگی اش او مجمع “بزرگان” را تاسیس کرد که شامل گروهی از رهبران جهان است که تجربه های خود را برای مقابله با بعضی از سخت ترین مشکلات جهان عرضه و درصورت لزوم راهنمایی می کنند.
شاید مهمترین کار با ارزش او در سال های اخیر، در اوایل سال ۲۰۰۵ و در پی مرگ ماکگاتو، تنها پسرش بود. در کشوری که بحث در باره اپیدمی ایدز هنوز یک تابو محسوب می شود، نلسون ماندلا اعلام کرد که پسرش در اثر بیماری ایدز فوت کرده است و از مردم کشورش خواست درباره ایدز صحبت کنند تا به صورت یک بیماری معمولی و عادی جلوه کند.
او همچنین برای میزبانی آفریقای جنوبی در مسابقات جام جهانی فوتبال ۲۰۱۰ نقش مهمی بازی کرد و در مراسم اختتامیه این بازی ها حضور یافت.
