خیابان شاه اسماعیل سامانی که از شرق میدان فردوسی الی دروازۀ شرق شهر واقع در دوراه حیرتان امتداد دارد، قبلا به اساس پیش‌نهاد مقام ولایت بلخ و تایید وزارت اطّلاعات و فرهنگ، نام‌گذاری شده بود در پیوند با فرا رسی سال ۱۴۰۰ هجری خورشیدی که برابر است با پنج‌هزار و هفتصدسالگی بنیادگذاری بلخ و نوروز، یادگاه و کتیبه‌ی آن اعمار و روز گذشته توسط شماری از مقامات ولایت بلخ، از آن پرده برداری صورت گرفت.
در مراسم پرده برداری این یادگاه و کتیبه، محمدفرهاد عظیمی، والی بلخ، داکتر محمد افضل حدید، رییس شورای ولایتی بلخ، معاونین مقام ولایت، طارق نور، انجنیر توفیق امینی، شهردار مزار شریف، برخی مسؤولان دبیرخانه‌ی نوروز ۱۴۰۰ و شماری از مسوؤلان حکومتی و شخصیت‌های فرهنگی حضور داشتند.
اسماعیل سامانی بنیانگذار حکومت سامانیان، در شوال ۲۴۳ هـجری قمری در فرغانه به دنیا آمد و در صفر ۲۹۵هـجری قمری (عقرب ۲۸۶ هجری خورشیدی) یعنی در ۵۲ سالگی بر اثر بیماری درگذشت و وی را در مقر حکومتش یعنی بخارا بخاک سپردند.
