دنیای خود را نارنجی کنید. این پیامی است که در ۱۶ روز نارنجی به سراسر جهان مخابره میشود. ۱۶ روز نارنجی، اصطلاحی که به تاریخ ۲۵ نومبر تا ۱۰ دسمبر اطلاق میشود.
۱۶ روز نارنجی مدت زمان کارزاری است که در سراسر دنیا برای محو خشونت علیه زنان تمام فعالیتهایی که صورت گرفته برجسته میشود و برای آگاهی دهی راجع به چگونگی محو خشونت علیه زنان بیشتر بحث میشود. در این نوع خشونت جنسیت قربانی پایه اصلی آن است. سازمان ملل متحد ۲۵ نومبر را روز بینالمللی مبارزه با خشونت علیه زنان می‌نامد. خشونت علیه زنان شامل:
۱- خشونت فیزیکی یعنی هر خشونتی به صورت جسمی به قربانی وارد میشود مثل لمس بدن زن بدون تمایل او، تجاوز جنسی، لت و کوب، مجروح یا معلول کردن زن، قاچاق زن، ختنه زن
۲- خشونت روانی یعنی هر عملی که موجب آسیب دیدن روح و روان و روابط اجتماعی زن میشود که معمولا خشونت به نظر نمیرسد مثل دشنام، تحقیر، ازدواج با بیش از یک زن و ، خشونت اینترنتی …
۳- خشونت فرهنگی یعنی تمام اعمالی که ناشی از ساختار فرهنگی سنتی خانواده یعنی فرهنگ مردسالار صورت میگیرد مثل ازدواج اجباری، ازدواج اطفال، ممانعت از حق ازدواج، نداشتن حق طلاق و …
۴- خشونت اجتماعی یعنی تمام اعمالی که به خاطر قدرت بیشتری که اجتماع به مرد داده به زن تحمیل میگردد مثل اجبار زن به مصرف مواد مخدر، اجبار زن به فحشا، ممانعت از حق تحصیل، ممانعت از حق دسترسی به خدمات صحی، ممانعت از ازدواج مجدد بعد از طلاق یا فوت شوهر …
و ۵- خشونت اقتصادی یکی از مهمترین خشونتها ممانعت زنان از داشتن استقلال اقتصادی است. ممانعت زنان از حق تحصیل و کار، منع زن از تصرف اموال شخصی و … وابستگی اقتصادی زنان به مردان خود موجب خشونتهای دیگری میگردد.
امروز آغاز کارزار ۱۶ روز نارنجی است اما افغانستان در شرایطی قرار دارد که زنان آن با تشکیل بیش از نیمی از جامعه عملا از پیکر جامعه حذف گردیده‌اند. در ۱۰۰ روزگی ورود طالبان به کابل و سقوط حکومت افغانستان که مصادف با شروع ۱۶ روز نارنجی است، زنان و دختران افغانستان دسترسی به حقوق اولیه انسانی را به طور
کامل از دست داده‌اند؛ آنها از حق کار و حق تحصیل از بدو ورود طالبان به افغانستان محروم شده‌اند.
طالبان به بهانه‌ی غیرشرعی بودن محیط کار و تحصیل برای زنان و نامناسب بودن پوشش زنان و دختران و نقض حق آزادی پوشش، مکاتب و دانشگاهها و دفاتر کار را به روی آنها بسته‌اند. متاسفانه در رابطه به دسترسی به حقوق یادشده تاکنون هیچ گفت و گوی موثری از طرف سازمانهای بینالمللی و افراد با نفوذ داخلی با طالبان صورت نگرفته است در حالیکه اکثریت مردان سکوت اختیار کرده‌اند، زنان از همان ابتدای ورود طالبان با مظاهرات و تجمعات و اعتراضات پراکنده مخالفت خود را با این شرایط ابراز کرده اند. اما با توجه به شرایط وخیم اقتصادی در افغانستان نداشتن حق تحصیل و حق کار برای زنان بسیاری از خانواده های آسیب پذیر را متاثر می‌سازد. داشتن حق تحصیل و حق کار باعث استقلال اقتصادی میگردد و این استقلال می‌تواند از وقوع خشونتهای دیگر به طور قابل ملاحظه‌ای جلوگیری کند.
نویسنده: سها نایمن
