چرا شهر آودیئیفکا برای اروپا مهم است و روسیه کمر به تصرف آن بسته است؟
همزمان با فرسایشی شدن حمله نظامی مسکو به اوکراین، نیروهای نظامی روسیه در حال تشدید تلاشها برای تصرف شهر کوچک آودیئیفکا در شرق اوکراین هستند.
تلاشهای مسکو برای تصرف شهر آودیئیفکا یادآور نبردهای طاقتفرسا برای تصرف شهر باهموت در شرق اوکراین است؛ شهری که پس از ماهها رزم شدید شهری سرانجام در ماه مه گذشته به دست روسیه افتاد. در آن زمان، ۱۵ ماه از تهاجم نظامی تمام عیار روسیه یا به زبان مسکو «عملیات نظامی ویژه» گذشته بود.
آودیئیفکا کجاست؟
آودیئیفکا در دوران پیش از جنگ نزدیک به ۳۲ هزار نفر جمعیت داشت. این شهر در سال ۲۰۱۴ میلادی برای مدت کوتاهی توسط جداییطلبان مورد حمایت مسکو که بخشهایی از شرق اوکراین را در تصرف خود داشتند اشغال شد، اما دیری نپایید که پس از تجدید قوای نیروهای اوکراینی دوباره پس گرفته شد.
مقامات اوکراینی برآورد میکنند که در این روزها، کمتر از ۱ هزار سکنه در آودیئیفکا باقی مانده باشند که بسیاری از آنها نیز در سردابها و زیرزمینها پناه گرفتهاند. به گفته این مقامات، دیگر حتی یک ساختمان دست نخورده و سالم هم در این شهر باقی نمانده و شهردار آودیئیفکا میگوید که این شهر از همه جهت مورد حمله قرار گرفته است.
آودیئیفکا در منطقه صنعتی دونباس و در ۱۵ کیلومتری شمال شهر اشغالی دونتسک قرار دارد. در دوران شوروی سابق، کارخانه زغالسنگ در آودیئیفکا یکی از تولیدکنندگان برتر اروپا بود.
مقامات تحتالحمایه روسیه در استان دونباس، آودیئیفکا را به عنوان «دژی» با سنگرهای بتنی توصیف میکنند. به گفته آنها، سربازان اوکراینی در مجتمعهای مسکونی مرتفع سنگر گرفتهاند و همین امر موجب شده تا حمله به آنها با تلفات زیاد همراه باشد، مضافا اینکه از کارخانه زغالسنگ نیز به عنوان پایگاه و انبار تسلیحات استفاده میکنند.
نبرد برای دوطرف سهمگین است
تحلیلگران نظامی اوکراین و غربی معتقدند که حمله روسیه به آودیئیفکا تا کنون با تلفات انسانی زیادی همراه بوده و هست.
نهاد اطلاعات نظامی بریتانیا در ماه نوامبر گذشته اعلام کرد که این نبرد «یکی از بالاترین میزان تلفات روسیه در طی جنگ» را به بار آورده است.
یکی از اعضای تیپ مکانیزه ۴۷ اوکراین میگوید: «هر روز نیروهای تازه نفس [روسی]، صرف نظر از بدی آب و هوا و صرف نظر از حجم تلفات به آودیئیفکا اعزام میشوند. انگار نه انگار که چه اتفاقی دارد میافتد، آنها به معنای واقعی کلمه روی اجساد به حرکت خزنده خود ادامه میدهند.»
وبلاگ نویسان روسی حوزه جنگ که تحت کنترل شدید کرملین فعالیت میکنند نیز به خسارات سنگین روسیه اذعان کردهاند اما ادعا می کنند که اوکراین نیز تلفات قابل توجهی داشته است. آنها می گویند اگر نیروهای روسیه بتوانند آخرین خط تدارکاتی سربازان اوکراینی را از سمت غرب قطع کنند، نیروهای کییف محاصره خواهند شد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در ۳۱ ژانویه بر اهمیت آودیئیفکا تاکید کرد و گفت که گروهی از کهنه سربازان این کشور به تازگی و پیش از ارتش توانستند پیشروی کنند و ۱۹ ساختمان را به تصرف خود در آورند، ادعایی که مانند سایر گزارشهای میدان جنگ، نمی توان آن را مستقلا تأیید کرد.
بر اساس بهروزرسانیهای ناچیز اما منظم وزارت دفاع روسیه، مسکو حملات هوایی خود را با کمک نیروهای ویژه و با استفاده از توپخانه، پهپاد، بالگرد و تانک و همچنین پیاده نظام ادامه میدهد.
چه چیزی در خطر است؟
هر دو طرف درگیر در این جنگ اذعان میکنند که آودیئیفکا کلید تحقق هدف روسیه برای کنترل کامل دو استان شرقی دونباس یعنی دونتسک و لوهانسک است. این منطقه از جمله چهار منطقه اوکراینی هستند که روسیه می گوید آنها را ضمیمه خاک خود کرده است اما هنوز کنترل کاملی بر روی آنها ندارد.
آودیئیفکا به عنوان دروازه ورود به شهر دونتسک نگریسته میشود و مقامات روسی ادعا میکنند که مناطق مسکونی آن توسط نیروهای اوکراینی، گاهی اوقات از آودیئیفکا گلوله باران شده است.
تصرف شهر آودیئیفکا می تواند روحیه سربازان روسیه را تقویت کند و در عوض روحیه نیروهای اوکراینی که از ماه ژوئن در عملیات موسوم به «تهاجم متقابل» تنها به دستاوردهای اندکی دست یافتهاند را تضعیف کند.
سرگئی مارکوف، مشاور سابق کرملین در ماه فوریه گفت: «اگر ارتش روسیه کنترل تنها جاده (تدارکاتی) به آودیئیفکا را به دست بگیرد، نیروهای مسلح اوکراین قطعا مجبور به عقب نشینی خواهند شد و یک پیروزی بزرگ برای ارتش روسیه رقم خواهد خورد.»
چرا هدف غایی روسیه فراتر از تصرف یک شهر کوچک است؟
میکولا بیلیسکوف از اندیشکده دولتی «موسسه ملی مطالعات راهبردی» مستقر در کییف گفت که تصرف آودیئیفکا الزاما وضعیت را به نفع مسکو تغییر نمیدهد، اما «شرایط را برای دونتسک اشغالی به عنوان یک مرکز لجستیکی بزرگ روسیه پایدارتر می کند.»
بیلیسکوف معتقد است که هدف غایی روسیه برای تصرف آودیئیفکا این است که با این کار موضع آن دسته از اروپاییهایی که منتقد اعطای بستههای حمایتی بیشتر غرب به اوکراین هستند، از جمله احزاب دستراستی را تشدید کند.