جو بایدن، رئیس جمهوری برگزیدۀ ایالات متحد آمریکا، که در تمام دورۀ کارزار انتخاباتی رقیب خویش را به ناکارآئی در مدیریت بحران شیوع کرونا متهم کرد، ناگزیر باید اولویت بی چون و چرای برنامۀ خود را به مقابله با این همه‌گیری تخصیص دهد. گسترش و تحکیم خدمات و بیمۀ پزشکی و بهداشتی، اصلاح نظام مالیاتی، توسعه و تعمیر زیرساختارها، روابط بین‌المللی و مناسبات تازه با متحدان آمریکا و مبارزه با نابرابری نژادی که در برنامۀ انتخاباتی او جای ویژه‌ای داشت، اینک برنامۀ کار او را تشکیل می‌دهد، هر چند که به اجرا گذاشتن آن در برابر سنا که در کنترل جمهوری خواهان است، به آسانی صورت نخواهد گرفت.
مقابله با بحران ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشوری که شمار بیماران در آن به سرعت به ١٠ میلیون نفر نزدیک میشود و شمار درگذشتگان از ٢٣۵ هزار تن درگذشته است، بی تردید اولویت اجتناب ناپذیر برنامۀ جو بایدن را تشکیل می‌دهد. او اعلام کرده است که به این منظور سازمان ویژه‌ای مرکب از یک صد هزار تن ایجاد خواهد کرد و انجام تست‌های تشخیصی را گسترش خواهد داد. او همچنین پیش بینی کرده است که ذخیرۀ عظیمی از واکسن پیش از تائید اجازۀ تزریق آن تدارک بیند تا پس از آن کشور با کمبود روبرو نشود و نیز به کارکنانی که به دلیل طبیعت کار خود در معرض خطر قرار دارند، غرامت مالی پرداخت شود.
طرح بیمۀ سلامتی
برنامۀ جو بایدن در زمینۀ بیمۀ سلامتی از طرح اوباما در این زمینه فراتر می‌رود بی آنکه خواستار برقراری بیمۀ سلامتی عمومی و همگانی باشد. او در این زمینه خواستار ایجاد یک ساختار بیمۀ سلامتی عمومی در کنار بیمه‌های خصوصی است تا افراد بتوانند در انتخاب آنها آزاد باشند. وی برای خانواده‌هائی که از بیمۀ خصوصی استفاده خواهند کرد، اعتبار مالی ویژه‌ای در نظر گرفته است تا هیچ خانواری ناگزیر نباشد بیش از ٨٫۵ درصد درآمد خود را به بیمۀ سلامتی اختصاص دهد. او برای گسترش دسترسی افراد آسیب پذیر به خدمات بهداشتی و پزشکی، قصد دارد برخی از محدودیت‌های برقرار شده از سوی ایالات را از میان بردارد.
نظام مالیاتی
جو بایدن قصد دارد مالیات بر درآمد اقشار ثروتمند و شرکت‌ها را افزایش دهد. او وعده داده است که مالیات افرادی که کمتر از ۴٠٠٠٠٠ دالر در سال درآمد دارند، تغییری نکند. حداکثر نرخ مالیات برای افراد با اندکی افزایش از ٣٧ درصد به ٣٩٫۶ درصد خواهد رسید. درآمد حاصل از سرمایه گذاری افرادی که بیش از یک میلیون دالر در سال بدست می‌آورند، به میزان نرخ دستمزد آنان مشمول مالیات خواهد شد.
جو بایدن در برنامۀ خود پیش بینی کرده است که مالیات شرکت‌ها را نیز از سال ٢٠٢١ به بعد از ٢١ درصد به ٢٨ درصد افزایش دهد. نرخ مالیات شرکت‌ها، پیش از دورۀ دونالد ترامپ ٣۵ درصد بود. برنامۀ مالیاتی او قصد دارد شرکت‌هائی را که تولید را به خارج از خاک آمریکا منتقل کرده و محصولات خود را به بازار این کشور عرضه می‌کنند مورد مجازات قرار دهد و بالعکس به شرکت‌هانی که تولید را در آمریکا حفظ کرده‌اند اعتبار مالیاتی اعطا کند. بر اساس این برنامه، نیمی از ۴١٠٠ میلیارد مالیات اضافی حاصل از این تغییرات در دهۀ آینده، از شرکت‌ها بدست خواهد آمد.
طرح بازسازی زیرساختارها
طرح بازسازی زیرساختارها در آمریکا که در وضعیت وخیمی قرار دارند، پیش از این در برنامۀ دونالد ترامپ نیز قرار داشت و دموکرات‌ها نیز از آن حمایت کردند، اما هرگز اجرا نشد. جو بایدن خواستار اختصاص ١٣٠٠ میلیارد دالر به بازسازی زیرساختارها در ده سال آینده است. در این چارچوب، یک طرح اضطراری ۵٠ میلیارد دالری برای مرمت جاده‌ها، شاهراه‌ها و پل‌هائی که وضعیت وخیمی قرار دارند، پیش بینی شده است. او هچنین خواستار توسعۀ راه‌آهن در این کشور است که از سال‌ها پیش به فراموشی سپرده شده است. در برنامۀ جو بایدن در این زمینه پیش بینی شده است که قطارهای سریع‌السیر در ساحل شرقی به کار افتد، اجرای طرح راه آهن کالیفرنیا با سرعت بیشتری به اجرا گذاشته شود و خط آهن جدیدی بین غرب میانه و غرب کشور احداث شود.
جو بایدن در برنامۀ خود پیش بینی کرده است که برخی از محلات دشوار و دورافتاده را از طریق شبکۀ حمل و نقل عمومی تقویت کند، سهم دولت فدرال را در بازسازی فرودگاه‌ها دوبرابر نماید، ٢٠ میلیارد دالر به گسترش شبکۀ ارتباطات پهن باند در مناطق روستائی تخصیص دهد و در بازسازی شبکۀ توزیع آب سرمایه گذاری نماید.
حمایت از محصولات «ساخت آمریکا»
جو بایدن قصد دارد یک برنامۀ سرمایه گذاری گسترده برای اشاعۀ آنچه «ساخت آمریکا» خوانده میشود تدارک بیند. او به این منظور قصد دارد برای «محصول ساخت آمریکا» تعریف تازه ای ارائه نماید. در حال حاضر، محصولی ساخت آمریکا تلقی میشود که نیمی از مواد بکار رفته در آن از آمریکا باشد. خواست جو بایدن افزایش سهم مواد آمریکائی است. او قصد دارد ۴٠٠ میلیارد دالر به خرید محصولات ساخت آمریکا برای دولت فدرال اقدام کند و نیز ٣٠٠ میلیارد دالر به تحقیق و توسعه در زمینۀ فناوری‌های آینده مانند ارتباطات، خودروهای خودکار و یا هوش مصنوعی اختصاص دهد. او قصد دارد کمک‌ها را به شرکت‌هائی اختصاص دهد که صاحبان و مدیران آنها از اقلیت‌ها و یا زنان هستند. برنامه او پیش بینی می‌کند که از این طریق ۵ میلیون اشتغال در بخش صنایع و نوآوری ایجاد نماید.
حفاظت از محیط زیست و انرژی
جو بایدن اعلام کرده است که یکی از نخستین تصمیمات وی در آغاز دورۀ ریاست جمهوری بازگشت آمریکا به توافق پاریس در بارۀ آب وهواست. خروج این کشور از توافق پاریس روز چهارشنبه ۴ نوامبر، یک روز پس از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، قطعیت یافت. این تصمیم را دونالد ترامپ، سه سال قبل گرفته بود.
جو بایدن وعده داده است که تولید گازهای گلخانه‌ای در این کشور را تا سال ٢٠۵٠ به «صفر» برساند. این «انقلاب» انرژی بسوی سوخت پاکیزه نیازمند ١٧٠٠ میلیارد دالر سرمایه گذاری در ده سال آینده است. بودجۀ لازم به این منظور با لغو کاهش مالیات‌ها بر واحدهای تجاری و صنعتی که در دورۀ ترامپ انجام گرفت و نیز پایان دادن تدریجی به یارانۀ سوخت‌های فسیلی، تامین خواهد شد. این برنامه بر اساس برآوردها ده میلیون اشتغال ایجاد خواهد کرد.
جو بایدن قصد دارد صدور اجازۀ تازۀ تجسس و استخراج نفت در زمین‌های فدرال را متوقف سازد. این ممنوعیت به معنای توقف استخراج نفت و گاز شِیل نیست. برای گسترش سوخت‌های پاکیزه، طرح حزب دموکرات محدودیت‌هائی را در زمینه مصرف مواد سوختی در حمل و نقل وضع خواهد کرد. جو بایدن اعلام کرد است که به این منظور در ده سال آینده ۵٠٠٠٠٠ ایستگاه سارژ خودروی برقی در جاده‌های آمریکا نصب خواهد شد. نوآوری‌های فنی در این زمینه با ۴٠٠ میلیارد دالر بودجۀ ویژه تشویق خواهد شد.
مناسبات اجتماعی و کار
جو بایدن همواره گفته است که برآمدن طبقۀ متوسط در آمریکا مدیون مبازرات «سندیکاهای قوی» بوده و از همین رو او قصد دارد با وضع قانون، حضور سندیکاها را در پهنۀ کار گسترش دهد و واحدهائی را که در برابر آن مانع می‌تراشند مجازات کند. او خواستار برقراری حداقل دستمزد به میزان ١۵ دالر در ساعت و افزایش خودکار آن بر اساس دستمزد میانه در سطح فدرال است.
جو بایدن مایل است به اقتصاد «کارهای کوچک» با تدوین تعریف حقوقی «کارکنان مستقل» نظم بیشتر دهد و نیز بر تحرک نیروی کار با برداشتن برخی موانع مانند تعهد عدم رقابت که مانع حرکت نیروی کار از شرکتی به شرکت‌ِ مشابه میشود، بیفزاید.
نابرابری‌های نژادی
جو بایدن بر پایۀ ارزیابی‌ها، از آرای ٩٠ درصد افریقائی تباران آمریکا برخوردار بوده است و بی تردید در این زمینه انتظارت فراوانی از او وجود دارد. دونالد ترامپ همواره تکرار می‌کرد که وی بیکاری در میان جمعیت سیاه پوست آمریکا را بشدت کاهش داده است، اما هدف رئیس جمهوری آیندۀ این کشور آنست که زندگی روزمرۀ آنان را تغییر دهد و دستیابی آنان را به سرمایه و سرمایه گذاری آسان سازد. او به این منظور قصد دارد مشارکت دولت فدرال را در «صندوق اعتبار برای فعالیت‌های کوچک» افزایش دهد، اعتبار مالیاتی به شرکت‌هائی را که در میان جوامع کم درآمد و آسیب پذیر قرار دارند گسترش دهد و پایدار سازد و بودجه سازمان خرده کسب و کارها را که دولت ترامپ کاهش داد، دوباره بازگرداند و به عنوان نمونه، سفارشات و قراردادهای فدرال به شرکت‌ها و کارآفرینان وابسته به اقلیت‌ها را افزایش دهد.
مهاجرین و دادگستری
جو بایدن در دروۀ کارزار انتخاباتی، سیاست جدا کردن فرزندان از والدین خانواده‌های مهاجر غیرقانونی را که به دستور دونالد ترامپ در مرزها برقرار گردیده بشدت مورد انتقاد قرار داده و وعده کرده است که به سرعت به آن پایان دهد. یافتن «راهی بسوی شهروندی» برای ١١ میلیون مهاجر غیرقانونی در این کشور نیز یکی دیگر از خواست‌های او در این زمینه است. او بر اساس برنامۀ انتخاباتی خود، ممنوعیت ورود شهروندان برخی کشورهای مسلمان نشین را که به دستور دونالد ترامپ برقرار گردیده لغو خواهد کرد و اعضای خارجی خانوادۀ نظامیان آمریکائی را که به صورت غیرقانونی وارد کشور شده‌اند، تحت «محافظت» قرار خواهد داد.
آموزش و پرورش
جو بایدن وعده کرده است منابع مالی بیشتری در اختیار مدارس مستقر در مناطق فقیرنشین بگذارد و بویژه به افزایش حقوق کادر آموزشی در آنها کمک کند. وی همچنین اعلام کرده است که شمار بورس هاس تحصیلی دانشگاهی را در موسسات آموزش عالی دولتی را برای خانواده هائی که درآمد سالانۀ آنها از ١٢۵٠٠٠ دالر کمتر است، افزایش خواهد داد و بازماندۀ بدهی‌های تحصیلی به صندوق فدرال را برای دانشجویانی که به مدت ٢٠ سال وام دریافت شده را بازپرداخت کرده‌اند، خواهد بخشید. از دیگر برنامههای او تقویت کارکنان موسسات آموزشی در زمینۀ حفظ سلامت روانی شاگردان است. تدارک تمهیداتی برای تامین تنوع نژادی کادر آموزشی نیز از دیگر برنامههای اوست.
مناسبات بین‌المللی
مناسبات بین‌المللی یکی از مهمترین زمینه‌های کار و کارشناسی جو بایدن است، زیرا او سال‌ها عضو و سپس رئیس کمیسیون امور خارجی سنای این کشور بود و سپس به مدت ٨ سال در مقام معاون رئیس جمهوری در کنار باراک اوباما در مرکز روابط خارجی این کشور قرار داشت. او با تاکید بر اینکه «جهان خود به خود سازمان نمی‌یابد» خواستار عادی سازی مناسبات با متحدان سنتی و تاریخی آمریکاست که روابط با آنان در دورۀ دونالد ترامپ به تیرگی گرائید. جو بایدن اعلام کرده است که برای بازیافتن دوستان و متحدان واشینگتن و بررسی چگونگی «رویاروئی با تهدیدهائی که ارزش‌های مشترک» را تشکیل می‌دهند، در نخستین سال ریاست جمهوری خود به برگزاری «همایش سران برای دموکراسی» اقدام خواهد کرد.
جو بایدن، بر خلاف دونالد ترامپ به چندجانبه گرائی و همکاری بین‌المللی باور دارد و از همین رو برای رویاروئی با چین نیز خواستار ایجاد جبهۀ واحدی با متحدان خویش است. او در مقاله‌ای که در مارس گذشته در فارین افرز منتشر کرد بر «ضرورت ایستادگی قاطع در برابر چین […] به سبب زیاده روی‌های این کشور [در گسترش نفوذ خود] و نقض حقوق بشر» تاکید کرد و یادآوری کرد که «کارآترین ابزار به این منظور تشکیل جبهۀ واحدی از متحدان و شرکای [بین‌المللی] ایالات متحد آمریکاست».
رئیس جمهوری آیندۀ آمریکا نیز همانند دونالد ترامپ خواستار پایان دادن به «جنگ‌های بی پایان» در خاور میانه و تمرکز تلاش این کشور در مقابله با داعش است. اگر وی نیز «در حمایت کامل» از امنیت اسرائیل تردیدی ندارد، اما همانند رئیس جمهوری کنونی آمریکا گوش بزنگ خواسته های بنیامین نتانیاهو نیست.
جو بایدن اعلام کرده است که «اگر تهران به تعهدات خود در چارچوب برجام عمل کند»، آمریکا نیز به این توافق بازخواهد گشت.
جو بایدن بر خلاف اظهارات پیاپی دونالد ترامپ، حمایت خود را از ناتو اعلام داشته و حتی خواستار گسترش ماموریت‌های این سازمان به تهدیدهای تازه است.
